پرسشها و پژوهشهاى بایسته قرآنى در زمینه تسامح و تساهل

author

  • گروه فلسفه و کلام
Abstract:

 طرح پرسشهایى در حوزه تسامح و تساهل از دیدگاه قرآن است.  نویسنده، نخست تاریخچه پیدایش دیدگاه تسامح و تساهل دینى را در غرب مطرح نموده سپس تفسیرهاى گوناگون مسلمانان را از مسئله تسامح و تساهل دینى بیان نمود و در این راستا ده نظریه را مى‌آورد. آن گاه از مبانى تسامح دینى سخن گفته پنج مبنا براى آن برمى‌شمارد، در ادامه مبانى تسامح در نگاه غربیان را پى مى‌گیرد وچهار مبنا براى آن مى‌آورد. سپس مستندات قرآنى تسامح و تساهل را بیان مى‌کند و دلایل ضرورت تساهل را توضیح مى‌دهد. در پایان پرسشهاى چندى را در این باب از نگاه قرآن مطرح مى‌کند: 1 - آیا تخفیف و آسان‌گیرى که در آیات آمده است همه زمینه‌هاى اعتقادى، عملى و اخلاقى را دربرمى‌گیرد؟ 2 - آیا در آیات، مرزى براى تسامح و تساهل قرار داده شده است یا نه؟ 3 - آیا فهم مرزهاى تساهل به یکایک مکلّفان واگذار شده یا به مرجع خاص؟ 4 - مقصود از "اسلام" در آیات قرآن چیست؟ 5 - آیا از اجراى حدود مى‌توان در عصر حاضر چشم پوشید؟ 6 - آیا مى‌توان به پیامدهاى تسامح و تساهل دینى پایبند بود؟ 7 - راهکارهاى ایجاد تسامح و تساهل مورد پذیرش اسلام چیست؟ 8 - آیا انحصارگرایى در عرصه حقیقت مى‌تواند با تسامح و تساهل سازگار باشد؟ 9 - حکم ارتداد چگونه با تسامح دینى سازگار است؟ 10 - آیا تسامح مولود دلیل است یا علّت؟

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پرسشها و پژوهشهاى بایسته قرآنى در زمینه خاستگاه شرور

 گردآورى شمارى از پرسشهاى آغازین و چالشهاى پدید آمده در موضوع خاستگاه شرور است که قرآن‌پژوهان در پرتو آیات قرآن، پاسخهاى شایسته بدانها بدهند. شمارى شرور را با وجود خدا و صفات او ناسازگار مى‌بینند. شر تعریف مصداقى دارد نه مفهومى. شر به اخلاقى و فلسفى تقسیم مى‌شود و برخى شر را به عاطفى، طبیعى، اخلاقى و مابعدالطبیعى تقسیم مى‌کنند. عده‌اى شر را به شرى که معلول اختیارو فعل انسان، اختیارو فعل انسان ب...

full text

پرسشها و پژوهش‏های بایسته قرآنی در زمینه علوم قرآن

جست‌وجو و طرح آن دسته از مطالب و پرسشهاى علوم قرآنى است که پاسخ به آنها قبل از تفسیر الزامى است. نویسنده، نخست به موضوع وحى پرداخته و بحثهایى چون: کیفیت و حقیقت وحى، نوع رابطه پیامبران با وحى، حسى بودن یا تجربى بودن وحى، تحلیل روان‌شناسانه، جامعه‌شناسانه، عرفانى، عقلى و حسى وحى، تحلیل وحى از طریق خود وحى، محتواى وحى، تعارض علم و دین، آیا وحى تنها عهده‌دار ارتباط خلق با خالق است یا نظام‌هاى عباد...

full text

پرسشها و پژوهش‏های بایسته قرآنی در زمینه فلسفه اخلاق

 طرح مهم‌ترین پرسشهاى حوزه‌هاى گوناگون فلسفه اخلاق در راستاى دست‌یابى به ادراک و رهیافت خاص قرآنى در زمینه مباحثات نوین فلسفه اخلاق و داورى ارزشى رفتار است.  پانزده محور این بخش عبارتند از: تعریف اخلاق، ارتباط دین و اخلاق، بنیادها و خاستگاه اخلاق، قلمرو اخلاق، منشأ احکام و قواعد اخلاقى، مفاهیم و قواعد اخلاقى، نقش و تأثیر ثواب و عقاب در انگیزشهاى اخلاقى، معیار و ملاک فضیلت اخلاقى، نسبیت و اطلاق...

full text

پرسشها و پژوهش‏های بایسته قرآنی در زمینه پلورالیسم

 طرح پرسشهایى درباره سنجش نظریه پلورالیسم و پیامدهاى علمى و عملى آن از منظر قرآن است. نویسنده، پس از معرفى اجمالى پلورالیسم، در رابطه با نجات انسان سه دیدگاه انحصارگرایى، کثرت‌گرایى، و شمول گرایى رامطرح نموده سپس دیدگاه‌هایى را درباره کثرت گرایى دینى آورده آن گاه پرسشهایى را براى شناخت دیدگاه قرآن طرح مى‌کند: 1- قرآن کدامیک از سه دیدگاه یاد شده را مى‌پذیرد؟ 2- آیا داورى قرآن نسبت به ادیان توحید...

full text

پرسشها و پژوهش‏های بایسته قرآنی در زمینه ایمان

 طرح پرسشهایى درباره معناشناسى و شناخت حقیقت ایمان از دیدگاه قرآن است.  نویسنده نخست حقیقت ایمان را بحث کرده هیجده تعریف درباره آن از متکلمان مسلمان مى‌آورد، سپس به بررسى آیات راجع به حقیقت ایمان مى‌پردازد، آن گاه از نقش گناه کبیره در زوال ایمان بحث کرده و دیدگاه‌هاى متفاوتى را مطرح مى‌کند. درجات ایمان موضوع دیگرى است که مورد بررسى قرار گرفته و دیدگاه‌هایى درباره آن بیان مى‌شود سپس پرسشهاى چند...

full text

پرسشها و پژوهش‏های بایسته قرآنی در زمینه حقیقت معجزه

 طرح پرسشهایى در مورد حقیقت معجزه از نگاه قرآن است.  نویسنده به تبیین حقیقت اعجاز از دیدگاه‌هاى مختلف پرداخته است. اشاعره در این زمینه معتقدند جهان آفرینش و نظام حاکم بر آن ضرورى نیست و خداوند مى‌تواند در عالم هرگونه تصرفى که مى‌خواهد انجام دهد و معجزه همین فوق عادت است. فلاسفه معجزه را خارق عادت مى‌دانند و مراد ایشان از عادت "سنت‌اللَّه" است. نظام آفرینش ضرورى است ولى معجزه خود سنتى الهى است نه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 11-12

pages  172- 183

publication date 1998-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023